Lương vẫn là động lực đơn giản nhưng hiệu quả nhất

Trong thế giới công sở, khái niệm “động lực làm việc” gần như trở thành từ khóa quen thuộc. Ai rồi cũng có lúc tự hỏi: "Tại sao mình phải làm công việc này?", rồi lại mải miết tìm kiếm câu trả lời từ bên ngoài, như thể phải có một nguồn cảm hứng đặc biệt nào đó mới đủ để duy trì sự nhiệt huyết. Nhưng nhìn lại thực tế, có lẽ chính những dòng thông báo lương về tài khoản mỗi tháng, những chế độ phúc lợi ổn định, và cả những mục tiêu sự nghiệp cá nhân mới là nguồn động lực rõ ràng và thực tế nhất. 

Đã từng có lần, khi chuyển sang một bộ phận mới để bắt đầu dự án, một nhân viên trẻ thẳng thắn thốt lên: "Em không biết vì sao mình phải làm việc này. Em thấy chẳng có động lực gì cả." Thoáng chốc, cảm giác như vừa nghe thấy ai đó nhầm lẫn nơi làm việc với hoạt động thiện nguyện. Công ty trả lương, đóng bảo hiểm, tạo cơ hội phát triển nghề nghiệp bản thân những điều đó đã là lời trả lời rõ ràng cho câu hỏi "tại sao phải làm việc". Dĩ nhiên, không phải công việc nào cũng thú vị hay luôn đúng sở thích, nhưng đó chính là lý do tồn tại của mức lương đều đặn hằng tháng. Rốt cuộc, lương vẫn luôn là một trong những động lực trực diện và đơn giản nhất. Ngoài thu nhập, những mục tiêu sự nghiệp cá nhân cũng đóng vai trò quan trọng để duy trì động lực dài hạn. 

Ví dụ như việc đặt ra mục tiêu "trong ba năm tới sẽ trở thành trưởng nhóm và quản lý trọn vẹn một dự án từ đầu đến cuối". Với những người có định hướng rõ ràng như vậy, công việc hôm nay dù là thiết kế quảng cáo hay bao bì sản phẩm cũng không còn là vấn đề. Mỗi nhiệm vụ hoàn thành sẽ dần tích lũy kỹ năng, mở rộng phạm vi công việc và đưa sự nghiệp tiến lên những nấc thang cao hơn, đến khi cơ hội thật sự đến với những dự án mơ ước. 

Trái lại, có một kiểu người thường xuyên lặp lại câu "Em chẳng có động lực gì cả" như một thói quen cửa miệng. Thú vị là, phần lớn những người như vậy lại không hẳn là nhân tài xuất sắc. 

Thay vì tìm cách xoay sở trong khuôn khổ công việc hiện tại để phát triển thêm kỹ năng, họ dễ sa vào tâm lý than vãn khi nhiệm vụ không đúng sở trường. Một nhà thiết kế giỏi sẽ không phàn nàn khi được giao thêm mảng bao bì, mà sẽ chủ động đề xuất thử nghiệm thêm các ý tưởng quảng cáo song song để vừa đáp ứng yêu cầu công việc, vừa mở rộng kỹ năng chuyên môn. 

Đó mới là tinh thần chuyên nghiệp thực sự. Còn chỉ ngồi phàn nàn "không hợp gu" mà chẳng tìm giải pháp, khác nào ngồi trong quán cà phê xịn, hít hà hương cà phê mà không gọi lấy một ly để thưởng thức. Bên cạnh đó, không thể không nhắc tới thứ mình hay gọi đùa là “hội chứng startup kiểu Silicon Valley”. 

Trong đó, mọi người hình dung ra viễn cảnh làm việc trong quán cà phê với MacBook mở sẵn, barista pha cà phê tại chỗ, những buổi brainstorming sôi nổi tự phát và sau đó là thành quả đột phá xuất hiện như phép màu. Nhưng đâu phải ai cũng thức dậy mỗi sáng ở Google hay Meta. 

Giống như việc ngắm biển rồi tưởng mình có thể trở thành surfer chỉ vì nhìn sóng đẹp, sự thật là để đứng vững trên ván lướt cần đủ sóng, đủ sức khỏe, kỹ thuật và vô số lần ngã nước. Sự nghiệp cũng vậy: chỉ khi có sẵn "tiền + mục tiêu + sự nỗ lực", hành trình phát triển mới thật sự ổn định. Thực tế, phần lớn động lực nghề nghiệp không đến từ những khẩu hiệu hào nhoáng hay poster truyền cảm hứng treo trên tường văn phòng. Động lực nằm ở chính nhiệm vụ mỗi người nhận lấy, cách xử lý những công việc đang chờ giải quyết trong phạm vi trách nhiệm của mình. 

Làm hết mình với nhiệm vụ hiện tại vừa là cách để tích lũy kinh nghiệm, vừa là bàn đạp để vươn tới các thử thách lớn hơn trong tương lai. Những con số tăng dần trong tài khoản mỗi tháng, những bữa ăn ngon hơn nhờ công việc ổn định, những chuyến đi chơi cuối tuần hay khoản tiết kiệm dần dày lên tất cả những điều giản dị đó chính là câu trả lời thiết thực nhất cho câu hỏi "vì sao phải đi làm". 

Giống như cảm giác khi buổi sáng đi ngang qua tiệm bánh, thoáng thấy mùi bánh mì nóng hổi, tự nhiên thấy hôm nay là một ngày dễ chịu. Những niềm vui nhỏ đó, khi được duy trì đều đặn, chính là nền tảng cho động lực bền vững. Đôi khi, không cần tìm kiếm một lý tưởng xa vời nào cả, chỉ cần biết trân trọng những giá trị thực tế đang có, thế là đủ lý do để tiếp tục mỗi ngày.