Góc Khuất Ngành Muối Hàn Quốc: Nô Lệ Muối Vẫn Tồn Tại Dưới Vỏ Bọc Công Nghiệp Hiện Đại?

Dù đã một thập kỷ trôi qua kể từ vụ bê bối "nô lệ muối" chấn động năm 2014, những báo cáo mới nhất cho thấy: mặt tối của ngành muối Hàn Quốc vẫn chưa hoàn toàn biến mất. 

Số liệu mới công bố từ cuộc điều tra năm 2023 vẽ nên một bức tranh đáng báo động về điều kiện lao động trong các trang trại muối tại tỉnh Jeollanam-do: 10% công nhân thừa nhận từng bị bạo hành và bóc lột. 

Tỷ lệ tham gia bảo hiểm xã hội cực thấp, chỉ khoảng 10%. Nhiều trường hợp tai nạn lao động không được xử lý đúng quy trình. Những con số tưởng như nhỏ, nhưng lại cho thấy một thực trạng bất thường dưới vẻ ngoài yên bình của ngành muối. 

Những sự thật lạnh lùng đằng sau cơn sốt "muối sạch" 

Năm 2025, muối Hàn Quốc vẫn được thế giới ca ngợi như biểu tượng của sản phẩm nông nghiệp sạch, tự nhiên. 

Nhưng đằng sau những hạt muối trắng tinh ấy là một hệ thống sản xuất mà trong đó, người lao động ở những vùng hẻo lánh vẫn chịu cảnh bấp bênh, bị khai thác dưới nhiều hình thức tinh vi. 

Báo cáo cho thấy, có tới 87% số trại muối không hề thuê công nhân thay vào đó, hoạt động chủ yếu dựa vào lao động gia đình hoặc hợp tác ngầm với các bên trung gian tuyển lao động rẻ. 

Và trong số ít những công nhân còn sót lại, một phần mười người đã từng trải qua bạo hành thể chất, chiếm đoạt giấy tờ, hoặc bóc lột tiền bạc. 

Mâu thuẫn ngầm: Người lao động và chủ trang trại – ai thực sự bị bóc lột? 

Các chủ trang trại muối phản bác, cho rằng họ cũng là nạn nhân: Nhiều công nhân từ chối đóng bảo hiểm, chỉ yêu cầu nhận lương tay. Một số người sau khi nhận tiền ứng trước đã "bùng" hợp đồng, bỏ trốn hoặc dính vào tệ nạn. 

Ngoài ra, đặc thù công việc tại trang trại muối – làm việc sáng sớm, tối muộn để tránh nắng gay gắt – khiến việc tuân thủ luật lao động càng trở nên phức tạp. 

Điều này đặt ra câu hỏi: Liệu chỉ người lao động chịu thiệt, hay cả hệ thống sản xuất thủ công này đã lỗi thời và không còn thích nghi được với tiêu chuẩn lao động hiện đại? 

Mỹ siết nhập khẩu vì cáo buộc lao động cưỡng bức: Khủng hoảng thương mại rình rập 

Bê bối lao động trong ngành muối không còn là chuyện nội bộ. Đầu tháng 4/2025, Mỹ đã chặn nhập khẩu muối từ một doanh nghiệp lớn tại Hàn Quốc, với cáo buộc sử dụng lao động cưỡng bức. Viễn cảnh tồi tệ hơn có thể đang ở rất gần: Nếu tình trạng này không được xử lý dứt điểm, Mỹ hoàn toàn có thể lấy lý do "nhân quyền" để áp thêm các rào cản thương mại khác, không chỉ với muối, mà còn với thịt bò, gạo và các sản phẩm nông nghiệp chủ lực khác của Hàn Quốc. 

Một cú đánh kép: vừa tổn hại hình ảnh quốc gia, vừa ảnh hưởng trực tiếp tới hàng tỷ USD kim ngạch xuất khẩu nông sản. Khi "nô lệ muối" không còn là chuyện trong quá khứ Điều tra chính thức cho thấy phần lớn các vụ việc bị cáo buộc đã được xử lý, nhiều trường hợp không đủ bằng chứng để truy tố. 

Nhưng con số 10% công nhân vẫn tố cáo bị bóc lột cho thấy: Vấn đề không nằm ở một vài "con sâu", mà là ở hệ thống giám sát lỏng lẻo, vùng xám pháp lý, và sự thờ ơ khi những người lao động yếu thế nhất bị bỏ quên. 

Nếu Hàn Quốc muốn tránh những đòn giáng từ cộng đồng quốc tế và nếu muốn xây dựng một ngành nông nghiệp bền vững thực sự thì việc cải cách điều kiện lao động ở những "góc tối" như ngành muối không còn là lựa chọn. Đó là mệnh lệnh sống còn.