Tốt nghiệp đại học nhưng thất nghiệp nhiều hơn cả người chỉ học hết cấp hai?

Số liệu mới nhất từ Cơ quan Thống kê Hàn Quốc cho thấy lần đầu tiên, số người có trình độ đại học trở lên nhưng không tham gia lực lượng lao động đã vượt số người chỉ có bằng cấp hai, phản ánh nghịch lý giữa tỷ lệ học vấn cao và thị trường việc làm đang co hẹp tại quốc gia này.

Cụ thể, tính đến thời điểm thống kê, khoảng 3,048 triệu người Hàn Quốc từ 15 tuổi trở lên có bằng cử nhân đại học (4 năm) hoặc cao hơn nhưng không có việc làm và cũng không actively tìm việc. Trong khi đó, số người có trình độ học vấn dừng lại ở cấp hai và không tham gia lực lượng lao động là 3,03 triệu người, thấp hơn một chút so với nhóm có bằng đại học.

Điều đáng chú ý là 10 năm trước, khoảng cách giữa hai nhóm này vẫn ở mức hơn 1 triệu người, nhưng theo chiều ngược lại, tức người ít học chiếm tỷ lệ không lao động cao hơn. Diễn biến hiện nay cho thấy sự đảo chiều đáng báo động trong cấu trúc nhân lực của xã hội Hàn Quốc.

Giáo dục đại học mở rộng nhưng cơ hội việc làm ngày càng thu hẹp?

Hàn Quốc hiện nằm trong nhóm các quốc gia có tỷ lệ nhập học đại học cao nhất thế giới, nhưng thị trường việc làm không tăng trưởng tương ứng, đặc biệt với nhóm cử nhân và người có trình độ sau đại học.

Phần lớn những người tốt nghiệp hiện nay rơi vào nhóm “không hoạt động kinh tế” tức là không có việc làm và cũng không chủ động tìm việc vì nhiều nguyên nhân: ôn thi công chức, tạm nghỉ ngơi sau thời gian học căng thẳng, hoặc chờ đợi vị trí phù hợp hơn với kỳ vọng.

Theo khảo sát mới nhất năm 2025 của Liên đoàn Doanh nghiệp Hàn Quốc (FKI), chỉ 60,8% doanh nghiệp lớn có kế hoạch tuyển dụng trong năm nay mức thấp nhất kể từ năm 2022. Tình hình đặc biệt khó khăn ở các lĩnh vực như công nghệ, tài chính, và nghiên cứu học thuật nơi thường là mục tiêu của nhóm lao động có trình độ cao.

Ngành dịch vụ không đủ hấp dẫn để làm “phao cứu sinh”

Trong bối cảnh các ngành nghề có thu nhập cao đang tuyển dụng hạn chế, thị trường kỳ vọng ngành dịch vụ nội địa có thể hấp thụ lực lượng lao động dư thừa. Tuy nhiên, một báo cáo tháng 7/2025 từ Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc cho thấy năng suất lao động trong ngành dịch vụ (bao gồm IT và bán lẻ) chỉ đạt 39,7% so với ngành sản xuất, và gần như không có sự cải thiện trong suốt 20 năm qua.

Điều này khiến nhiều cử nhân và thậm chí cả những người có bằng tiến sĩ không mặn mà với việc chuyển hướng sang lĩnh vực dịch vụ hoặc chấp nhận các công việc dưới trình độ đào tạo.

Tỷ lệ thất nghiệp cao kỷ lục ở nhóm có bằng tiến sĩ dưới 30 tuổi

Vấn đề không dừng lại ở nhóm cử nhân. Tháng 3/2025, Korea Times dẫn nguồn từ Bộ Giáo dục cho biết tỷ lệ thất nghiệp và không tham gia lực lượng lao động của người có bằng tiến sĩ tại Hàn Quốc đã đạt mức cao nhất mọi thời đại.

Từ mức ổn định 24,5–25,9% giai đoạn 2014–2018, tỷ lệ này tăng vọt lên 29,6% vào năm 2024. Đặc biệt, trong số 537 người có bằng tiến sĩ dưới 30 tuổi, có tới 47,7% thất nghiệp – con số chưa từng được ghi nhận kể từ khi bắt đầu thống kê.

Thừa bằng cấp, thiếu việc làm đang là một nghịch lý kéo dài

Sự gia tăng của nhóm người có trình độ cao nhưng không tham gia lao động đang đặt ra bài toán dài hạn cho chính sách giáo dục và phát triển nhân lực tại Hàn Quốc. Khi tỷ lệ nhập học đại học không còn đảm bảo cơ hội việc làm tương xứng, nhiều chuyên gia cảnh báo cần xem xét lại mối liên kết giữa hệ thống đào tạo và nhu cầu thị trường thực tế.

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt, việc tái cấu trúc các ngành công nghiệp, tăng năng suất trong lĩnh vực dịch vụ và cải thiện chất lượng việc làm đầu vào được cho là những giải pháp mang tính căn cơ để tránh tình trạng “cử nhân chờ việc” tiếp tục kéo dài.