Sự bất tài có chủ đích và Chiêu bài khiến phụ nữ kiệt sức trong tình yêu và công việc

Mình đã từng đọc đâu đó câu nói: “Có những người làm sai không phải vì không biết, mà vì biết chắc rằng người khác sẽ sửa.” Và mình nghĩ, có lẽ không gì diễn tả đúng hơn cái gọi là “weaponized incompetence” một khái niệm tưởng xa lạ nhưng thật ra lại hiện diện quá rõ trong đời sống hằng ngày của rất nhiều người, đặc biệt là phụ nữ.

Tầng 1: Khi sự "vụng về" không còn vô tình 

“Weaponized incompetence”, hay còn gọi là sự bất tài có chủ đích, là khi ai đó giả vờ không biết làm một việc gì đó thường là việc không mấy dễ chịu để né tránh trách nhiệm. 

Người đó làm dở đến mức người còn lại phải thở dài: “Thôi để mình làm cho nhanh.” Dần dần, việc nhà, chăm con, hay cả trách nhiệm trong công việc cứ thế đổ dồn về một phía. 

Nghe quen không? Mình từng thấy một đoạn video lan truyền trên mạng: cô vợ phải vẽ cả sơ đồ siêu thị để chồng không nhầm lẫn khi đi mua đồ. Ban đầu mình bật cười. Nhưng rồi khi đọc những bình luận phía dưới, mình cảm thấy có gì đó không ổn. Sao sự "vụng về" lại trở thành chuyện đáng yêu? Và tại sao lại chỉ là một phía đang gồng gánh?

Tầng 2: Khi bất công được ngụy trang bằng sự dễ thương 

Điều đáng buồn là sự "giả ngốc" này không chỉ tồn tại trong các mối quan hệ gia đình. Nó len lỏi vào nơi làm việc, trong nhóm bạn, trong những lần tụ tập mà chỉ một người lo mọi thứ. 

Phụ nữ hoặc bất kỳ ai vốn hay gánh trách nhiệm sẽ dần trở nên kiệt sức. Họ thấy mình đang “chịu trận” cho những lỗi lầm được ngụy trang bằng thái độ “mình không giỏi cái đó”. 

Vấn đề nằm ở chỗ: xã hội nhiều khi xem đó là điều bình thường. Một ông chồng không biết thay tã được khen là “ngây thơ”, một bà vợ giận dỗi vì phải làm hết việc nhà thì bị cho là “quá khắt khe”. Những việc rất nhỏ, nhưng lâu dài sẽ bào mòn sự tin tưởng và phá vỡ sự công bằng trong một mối quan hệ.

Tầng 3: Làm thế nào để vượt qua mà không tổn thương? 

Mình không nghĩ giải pháp nằm ở việc trách móc. Ngược lại, mình tin mọi thứ nên bắt đầu bằng đối thoại một cuộc trò chuyện thật sự, không phải là tiếng gắt gỏng trong phòng khách. 

Khi bạn cảm thấy quá tải, hãy nói ra. Khi bạn thấy ai đó đang tránh né trách nhiệm, hãy đặt câu hỏi: “Bạn thật sự không biết làm, hay bạn đang mong ai đó làm thay?” 

Và nếu bạn là người hay tự ôm việc vào người, hãy học cách… để người khác học. Chúng ta không cần phải siêu nhân. Và cũng không nên để ai đó mãi mãi là đứa trẻ trong mối quan hệ. Sự công bằng không đến từ việc chia đôi mọi thứ, mà đến từ việc cùng nhau trưởng thành và hỗ trợ nhau bằng cách chủ động.

Mình đã từng đọc đâu đó một câu khác, rằng: “Yêu không phải là làm hết cho người kia, mà là cùng nhau học cách sống tốt hơn.” Nếu ai đó thực sự thương bạn, họ sẽ không né tránh họ sẽ học. Và nếu bạn thực sự thương chính mình, đừng sợ lên tiếng.