Chip não cấy ghép đã có thể đọc được suy nghĩ thầm kín, chuyên gia tiết lộ bí mật kinh hoàng

Bạn có bao giờ tưởng tượng một ngày nào đó, công nghệ có thể đọc được cả những suy nghĩ thầm kín nhất của mình? Nghe có vẻ giống phim khoa học viễn tưởng, nhưng nó đã trở thành sự thật. Các nhà khoa học vừa phát triển một công nghệ cấy chip não có thể đọc được suy nghĩ của người bị liệt cơ. Tuy nhiên, liệu bí mật trong đầu có được bảo vệ hay không?

Khi suy nghĩ không còn là của riêng bạn

Giao diện Não-Máy tính (BCI) là công nghệ giúp người bị liệt cơ hoặc không thể nói chuyện giao tiếp với bên ngoài bằng cách giải mã sóng não liên quan đến suy nghĩ hoặc lời nói. Công nghệ này có thể điều khiển chân tay giả, robot, hoặc biến sóng não thành văn bản hay giọng nói.

Mới đây, các nhà nghiên cứu tại Đại học Stanford (Mỹ) đã công bố một bước tiến vượt bậc trên tạp chí Cell. Họ đã phát triển một thiết bị cấy chip não có khả năng giải mã "lời nói nội tâm" (inner speech) - tức là những lời nói thầm trong đầu, với độ chính xác lên tới 74%.

Thành tựu này mở ra một hy vọng lớn cho bệnh nhân bị liệt toàn thân hoặc mắc các bệnh như ALS (bệnh xơ cứng teo cơ một bên). Việc họ có thể giao tiếp chỉ bằng suy nghĩ, không cần cố gắng phát âm, sẽ giúp cuộc sống của họ dễ dàng và thoải mái hơn rất nhiều.

Bí mật trong đầu có được bảo vệ?

Tuy nhiên, có một nỗi lo lớn: Liệu những suy nghĩ riêng tư, những lời độc thoại nội tâm có bị đọc trộm hay không?

Trong các thử nghiệm, thiết bị đã giải mã được cả những suy nghĩ không có chủ đích, ví dụ như khi người tham gia đếm thầm số ô vuông màu hồng trên màn hình. Điều này cho thấy, BCI có thể đọc cả những lời độc thoại thầm kín mà người dùng không hề có ý định chia sẻ.

Tiến sĩ Vikram Gilja, một nhà khoa học máy tính tại Đại học California, San Diego, cho biết trên tạp chí Science: "Các nhà khoa học đã trăn trở về vấn đề quyền riêng tư tinh thần của BCI từ lâu, nhưng nghiên cứu này là lần đầu tiên chứng minh công nghệ có thể bảo vệ được quyền riêng tư đó."

Mật khẩu "trong đầu"

Để giải quyết vấn đề này, các nhà nghiên cứu tại Stanford đã thêm một tính năng đột phá: hệ thống chỉ hoạt động khi người dùng nghĩ đến một mật khẩu cụ thể.

Kết quả thử nghiệm cho thấy, khi người tham gia nghĩ đến mật khẩu "chitty chitty bang bang", hệ thống có thể nhận diện nó với độ chính xác lên tới 98%. Điều này đảm bảo rằng thiết bị chỉ giải mã những suy nghĩ mà người dùng thực sự muốn giao tiếp.

Theo bà Sarah Wandelt, chuyên gia kỹ thuật thần kinh tại Viện Nghiên cứu Y học Feinstein, đây là "một tiến bộ công nghệ ấn tượng và ý nghĩa" và "phương pháp mật khẩu đơn giản này chính là tính năng cần thiết cho ứng dụng thực tế."

Công nghệ BCI đang mở ra những cánh cửa kỳ diệu cho những người không may mắn, giúp họ kết nối lại với thế giới. Tuy nhiên, bài học từ nghiên cứu này cho thấy, khi công nghệ ngày càng phát triển và có khả năng can thiệp sâu vào những khía cạnh riêng tư nhất của con người, việc bảo vệ thông tin cá nhân phải là ưu tiên hàng đầu.

Việc thêm tính năng mật khẩu là một bước đi thông minh. Nó không chỉ giúp bảo vệ sự riêng tư mà còn khẳng định: mục tiêu cuối cùng của khoa học là phục hồi khả năng giao tiếp của con người, nhưng chỉ phục hồi đúng những gì họ thực sự muốn nói.