"Thời gian để thấu hiểu các mối quan hệ" trở thành một gợi ý không thể thiếu cho những ai đang chật vật với giao tiếp và lòng tin.

 "Ranh giới " là gì? 

Trong quá trình đọc sách, tôi đã có cơ hội hiểu rõ hơn về khái niệm này. Ranh giới, chính là ranh giới của bản ngã giúp phân biệt giữa “tôi” và “không phải tôi” trong các mối quan hệ – đồng thời cũng là kênh giao tiếp, nơi diễn ra sự tương tác giữa các cá thể. Thông qua cuốn sách, tôi cũng nhận ra rằng tâm lý học về ranh giới không phải là tâm lý học của sự vỗ về, an ủi kiểu "bạn như bây giờ là đủ rồi", mà đúng hơn, đó là tâm lý học của sự chuyển hóa, giúp ta tái cấu trúc lại các mối quan hệ của mình.

Yêu thương bản thân, đồng thời xây dựng sự thân mật với người khác. Sống đúng với chính mình, đồng thời tôn trọng người khác được sống đúng với họ. Biết cách xử lý xung đột một cách lành mạnh – đó là những điều tôi học được qua từng trang sách. Tôi có thể cảm nhận được mong muốn sâu sắc của tác giả: mong người đọc sẽ học cách luôn lưu tâm đến đối phương nhưng cũng đủ vững vàng để nói “không” với điều mình không muốn và thể hiện một cách rõ ràng điều mình mong muốn – trở thành một người vừa hiểu mình, vừa hiểu người.

Tác giả đã chia sẻ qua cuốn sách này một hành trình khám phá sâu sắc về ranh giới của cái tôi. Trong phần đầu tiên và phần hai, tác giả lý giải tại sao ranh giới cá nhân lại quan trọng, chúng được hình thành như thế nào và vì sao những vấn đề lại nảy sinh từ đó. Sang phần ba và bốn, tác giả đưa ra những phương pháp giúp chúng ta thiết lập lại ranh giới một cách lành mạnh và hiệu quả. Thông qua nhiều ví dụ cụ thể, người đọc có thể hiểu rõ ranh giới là gì, tại sao nó quan trọng và nó được hình thành ra sao trong đời sống con người.

Vậy điều gì sẽ xảy ra khi ranh giới gặp trục trặc? 

Trong phần hai, tác giả đi sâu vào câu hỏi này bằng cách phân tích bốn kiểu mẫu quan hệ có chức năng lệch lạc (rối loạn) – từ đó giúp người đọc nhận diện và hiểu được trạng thái tâm lý của từng kiểu. Trong phần ba, tác giả nêu rõ năm yếu tố cốt lõi cần thiết để một ranh giới có thể vận hành một cách lành mạnh và cân bằng trong các mối quan hệ.

Cuối cùng, ở phần bốn, tác giả đề xuất những cách thực tiễn để tái cấu trúc ranh giới cá nhân một cách lành mạnh hơn. Qua những gợi ý đó, chúng ta hiểu rằng: việc có một ranh giới vững chắc không có nghĩa là bạn sẽ hoàn toàn không bị tổn thương trong các mối quan hệ. Ngược lại, khi bạn cảm thấy đau trong một mối quan hệ, điều quan trọng nhất không phải là trốn chạy, mà là học cách chăm sóc và chữa lành mối quan hệ ấy – bắt đầu từ việc xây dựng lại ranh giới cá nhân một cách tỉnh táo và đầy yêu thương.

Câu nói “chúng ta dễ bị tổn thương” cũng đồng nghĩa với việc chính chúng ta cũng có thể dễ dàng làm tổn thương người khác. Bạn hoàn toàn có thể trở thành người gây ra vết thương cho ai đó – không phải vì bạn ích kỷ hay là một người xấu. Ngay cả khi bạn là một người luôn sống vì người khác, hay là bậc thầy của sự thấu cảm, bạn vẫn có thể vô tình khiến ai đó tổn thương.

Tác giả cho rằng ranh giới cần đủ vững chắc để bảo vệ bản thân, nhưng đồng thời cũng phải đủ cởi mở để có thể giao tiếp thân mật với người khác. Giống như màng tế bào – vừa linh hoạt, vừa bền vững, lại phải mở ra – điều này khiến tôi cảm thấy như lời tác giả nói, thật sự chẳng có điều gì là dễ dàng.

Tác giả cũng nhấn mạnh rằng bản chất thật sự của cái tôi không thể hiện khi ta ở một mình, mà sẽ bộc lộ rõ ràng thông qua những mối quan hệ – dưới hình thức là các “ranh giới” trong giao tiếp. Khi ranh giới bị bóp méo, chúng sẽ dẫn đến các kiểu quan hệ không lành mạnh như: kiểu thuận theo (순응형), kiểu chăm sóc quá mức (돌봄형), kiểu thống trị (지배형), và kiểu phòng vệ (방어형). Qua đó, người đọc có thể hiểu được những đặc điểm tâm lý và cảm xúc của từng kiểu người, cũng như lý do tại sao họ lại trở nên như vậy và những vấn đề mà họ gặp phải trong cuộc sống.

Những người chấp nhận tôi như tôi vốn là, những mối quan hệ lành mạnh nơi đôi bên tôn trọng và công nhận lẫn nhau — khi nghĩ về những khoảnh khắc tích cực nhất trong các mối quan hệ hiện tại của mình, tôi nhận ra chính nhờ có những người như thế mà tôi mới có thể thành thật thể hiện bản thân, biết lắng nghe trái tim người khác và cả chính mình.

Nhờ có một người bạn luôn âm thầm ở bên, như một khu rừng trúc riêng của tôi, tôi đã có thể thoải mái hét lên: “Tai vua là tai lừa!” (câu nói trong truyền thuyết Hàn Quốc để ám chỉ việc trút bầu tâm sự một cách thẳng thắn). Chúng tôi không cố gắng thay đổi nhau hay soi xét hình thức tồn tại của đối phương, chỉ đơn giản là hiện diện bên nhau một cách tĩnh lặng, sẵn sàng trở thành “khu rừng trúc” cho nhau. Chính trong mối quan hệ như vậy, tôi học được cách giữ gìn một ranh giới lành mạnh.

Khi một tâm hồn khỏe mạnh phát triển trong những mối quan hệ lành mạnh, tôi đôi khi nghĩ rằng dường như có những quy luật nhất định trong các mối quan hệ giữa người với người. Ngày nay, không ít người quyết tâm giữ khoảng cách để tránh bị tổn thương. Tuy nhiên, chúng ta cần nhớ rằng khi ranh giới cá nhân được duy trì một cách khỏe mạnh, các mối quan hệ sẽ trở thành đồng minh của ta, giúp ta hoàn toàn chấp nhận những trải nghiệm trong quan hệ, đồng thời phục hồi các mối quan hệ mà ta có thể thể hiện bản thân một cách tự do. Chỉ khi đó, ta mới có thể tận hưởng những mối quan hệ thật sự lành mạnh và hạnh phúc.

Tôi xin chân thành giới thiệu cuốn sách này đến những ai muốn hiểu rõ hơn về lịch sử các mối quan hệ của bản thân, luyện tập chữa lành những tổn thương gắn bó, hoặc muốn thiết lập ranh giới khỏe mạnh qua việc tập luyện biểu đạt bản thân. Ngoài ra, những ai mong muốn xây dựng thế giới riêng cho mình bằng cách luyện tập giành lại quyền quyết định từ những điều nhỏ nhặt nhất cũng sẽ tìm thấy giá trị lớn từ cuốn sách này. Mỗi khi gặp khó khăn trong các mối quan hệ, bạn sẽ được hỗ trợ để tái cấu trúc lại khung mối quan hệ của mình một cách hiệu quả.