Giai đoạn đầu của Phật giáo tại Hàn quốc

Khi nhắc đến những giá trị văn hóa lâu đời của Hàn Quốc, không thể không nhắc tới vai trò to lớn của Phật giáo – một tôn giáo không chỉ định hình đời sống tinh thần mà còn góp phần xây dựng nền tảng chính trị và nghệ thuật của quốc gia này trong suốt nhiều thế kỷ. Hành trình du nhập và phát triển của Phật giáo tại Triều Tiên cổ đại là câu chuyện đặc sắc về sự thích nghi, đấu tranh và hội nhập giữa một tôn giáo ngoại lai và nền văn hóa bản địa giàu truyền thống.

Phật giáo, hay Bulgyo trong tiếng Hàn, bắt đầu bén rễ trên bán đảo Triều Tiên vào thế kỷ thứ 4 sau Công nguyên, trong thời kỳ Tam Quốc gồm Goguryeo, Baekje và Silla. Theo ghi chép lịch sử, nhà sư Sundo, được vua Phù Kiện của nước Tiền Tần (Trung Quốc) cử đến, đã mang Phật giáo đến vương quốc Goguryeo vào năm 372. Phật giáo nhanh chóng được tầng lớp lãnh đạo Goguryeo đón nhận, xem như một phương tiện để củng cố quyền lực và gia tăng uy tín quốc gia. 

Chỉ hơn một thập kỷ sau, năm 384, nhà sư Marananta, có thể đến từ Ấn Độ hoặc vùng Trung Á, tiếp tục truyền bá Phật giáo đến vương quốc Baekje. Tại đây, cũng như ở Goguryeo, Phật giáo nhanh chóng tìm được vị thế vững chắc trong xã hội và triều đình. 

Tuy nhiên, hành trình tại Silla – vương quốc phía đông nam bán đảo – lại không suôn sẻ như vậy. Ban đầu, Phật giáo vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ các tín ngưỡng bản địa như shaman giáo và thuyết vật linh. Chỉ đến thế kỷ 6, sau sự kiện nhà sư Ichadon hy sinh để bảo vệ niềm tin Phật giáo, tôn giáo này mới chính thức được công nhận tại Silla, mở ra thời kỳ phát triển rực rỡ sau này.

Sự chấp nhận Phật giáo không chỉ đơn thuần mang ý nghĩa tâm linh. Đối với các vương quốc Triều Tiên cổ đại, việc tôn thờ Phật giáo còn là cách để khẳng định vị thế chính trị, thắt chặt mối quan hệ với Trung Hoa – cường quốc văn hóa và quân sự thời bấy giờ. Nhiều nhà sư quý tộc không chỉ giữ vai trò tôn giáo mà còn trở thành cố vấn cho các quốc vương, góp phần vào công cuộc hoạch định chính sách và củng cố chính quyền. 

Bên cạnh đó, Phật giáo đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nghệ thuật và kiến trúc Triều Tiên. Những ngôi chùa cổ kính, các tượng Phật điêu khắc tinh xảo, tháp đá thanh thoát và chuông đồng uy nghi là minh chứng sống động cho sự giao thoa giữa tinh thần tôn giáo và tài nghệ thẩm mỹ thời bấy giờ. Phật giáo cũng ảnh hưởng mạnh mẽ đến văn học và kỹ thuật in ấn, tạo nên những thành tựu văn hóa quan trọng.

Điều đặc biệt trong sự phát triển của Phật giáo tại Hàn Quốc là tính bao dung nổi bật. Thay vì đối đầu giữa các nhánh Phật giáo khác nhau như ở một số nơi khác, các học giả và nhà sư Triều Tiên đã chủ trương hòa giải và tích hợp các tông phái. Quá trình hội nhập này không chỉ giúp Phật giáo thích nghi với tín ngưỡng bản địa mà còn tạo nên một diện mạo Phật giáo Hàn Quốc rất riêng, vừa giữ được tinh thần nguyên thủy, vừa phản ánh bản sắc dân tộc. 

Ngày nay, dấu ấn của Phật giáo cổ đại vẫn hiện hữu trong đời sống văn hóa – tinh thần Hàn Quốc, từ các lễ hội truyền thống cho đến nghệ thuật và triết lý sống. Hành trình của Phật giáo trên bán đảo Triều Tiên là minh chứng cho khả năng hội nhập, thích ứng và sáng tạo của nền văn hóa Hàn Quốc qua dòng chảy lịch sử.