Cơn Sốt “Sleeponomics” Ở Hàn Quốc: Khi Giấc Ngủ Trở Thành Hàng Hóa Xa Xỉ

Trong bối cảnh thị trường “sleeponomics” (sự kết hợp giữa “giấc ngủ” và “kinh tế”) tại Hàn Quốc ước tính đạt hơn 3 nghìn tỷ won và toàn cầu dự kiến chạm mốc 153 nghìn tỷ won vào năm 2030, các sản phẩm hỗ trợ giấc ngủ từ chăn ga, đồ uống đến thiết bị thông minh đang bùng nổ. Tuy nhiên, điều này phản ánh một thực tế đáng lo ngại: ngày càng nhiều người, đặc biệt là nhân viên văn phòng, đang mất ngủ trầm trọng. Liệu xã hội Hàn Quốc có đang đánh đổi sức khỏe vì guồng quay công việc?

Áp lực mất ngủ của người đi làm

Sau giờ làm, chị Lee Yuri (33 tuổi) thường xuyên trằn trọc trên giường, tay không rời chiếc điện thoại. Dù cơ thể mệt mỏi, chị không thể ngủ được. “Tôi định chỉ lướt mạng xã hội 5 phút từ 11 giờ tối, nhưng chẳng mấy chốc đã 1-2 giờ sáng,” chị chia sẻ. Để cải thiện giấc ngủ, Yuri đã cài ứng dụng thiền và mua kính chống ánh sáng xanh, nhưng chị than thở: “Giờ đây, ngủ ngon cũng giống như một thứ xa xỉ.”

Tương tự, anh Park Byung-hun (29 tuổi) thường chỉ chợp mắt vào 3 giờ sáng. Sau ngày dài làm việc, anh bận rộn với ăn tối, học chứng chỉ nghề và tập thể dục. “Từ 9 giờ tối mới là ‘ngày thực sự’ của tôi,” anh nói. Nhưng ngay cả khi kiệt sức, anh vẫn khó ngủ. Anh thử mua một loại đồ uống “giúp ngủ ngon” theo gợi ý trên YouTube, dù không chắc hiệu quả. “Trước đây tôi tiếc thời gian ngủ, nhưng giờ tôi tiếc những giờ mất ngủ hơn,” anh tâm sự.

“Sleeponomics” – thị trường của những giấc ngủ bị đánh cắp

“Sleeponomics” là thuật ngữ chỉ xu hướng tiêu dùng liên quan đến giấc ngủ, xuất hiện khi ngày càng nhiều người gặp khó khăn trong việc ngủ ngon. Theo Hiệp hội Công nghiệp Giấc ngủ Hàn Quốc, thị trường sản phẩm hỗ trợ giấc ngủ trong nước đã tăng từ 480 tỷ won (2011) lên 3 nghìn tỷ won (2022), gấp 6,25 lần. Công ty nghiên cứu thị trường toàn cầu Research and Markets dự đoán thị trường sleeponomics toàn cầu sẽ đạt 153 nghìn tỷ won vào năm 2030.

Các sản phẩm hỗ trợ giấc ngủ đang xuất hiện khắp nơi. Công ty HyGroup ra mắt đồ uống “Sleepcare Shim” với thành phần hỗ trợ giấc ngủ, bán được 17 triệu chai chỉ trong 6 tháng và đạt tổng cộng 30 triệu chai đến nay. AmorePacific cũng tham gia với thực phẩm chức năng “GoodSleepGABA365”, bán hơn 150.000 sản phẩm qua các kênh như Olive Young và KakaoTalk Gift. Các hãng điện tử lớn như Samsung tích hợp tính năng theo dõi và đề xuất thời gian ngủ tối ưu vào Galaxy Watch 8, dựa trên nhịp sinh học của người dùng.

Thực trạng mất ngủ ở Hàn Quốc

Theo báo cáo năm 2024 của Hiệp hội Nghiên cứu Giấc ngủ Hàn Quốc, người Hàn ngủ trung bình 6 giờ 58 phút mỗi ngày, thấp hơn 1 giờ 29 phút so với mức trung bình của OECD (8 giờ 27 phút). Chỉ 7% người Hàn cho biết họ ngủ ngon mỗi ngày, so với mức trung bình toàn cầu là 13%. Số bệnh nhân điều trị rối loạn giấc ngủ hoặc mất ngủ tăng từ 278.000 (2010) lên 678.000 gần đây, gấp 2,4 lần.

Nhân viên văn phòng là nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Khảo sát của công ty HR Tech Incruit (11/2023) với 880 người đi làm cho thấy, 56,3% chỉ ngủ 4-6 giờ mỗi ngày, dù 79,7% cho rằng 7-9 giờ là lý tưởng. Hơn nửa số người được hỏi (58,8%) không hài lòng với thời lượng ngủ, và 58,3% không hài lòng với chất lượng giấc ngủ.

Nguyên nhân và hệ lụy của mất ngủ

Những yếu tố cản trở giấc ngủ bao gồm sử dụng điện thoại quá mức, tiêu thụ caffeine, và thói quen ngủ không đều. Tuy nhiên, gốc rễ vấn đề nằm ở các yếu tố cấu trúc như căng thẳng công việc và văn hóa tổ chức. Giáo sư Lee Jun-hee (Bệnh viện Seoul St. Mary, chuyên khoa Tâm thần) cho biết: “Ngày càng nhiều nhân viên văn phòng tìm đến phòng khám vì căng thẳng và áp lực công việc. Nếu tình trạng này kéo dài, mất ngủ có thể dẫn đến trầm cảm mãn tính hoặc rối loạn lo âu.”

Giáo sư Kwak Geum-joo (Đại học Seoul, chuyên ngành Tâm lý học) phân tích: “Xã hội Hàn Quốc có mức độ cạnh tranh cao và văn hóa công sở còn mang tính thứ bậc. Thiếu lối thoát cho căng thẳng, nhiều người dựa vào các video ngắn trên YouTube, vô tình làm gián đoạn giấc ngủ.” Bà nhấn mạnh: “Việc luôn cần cà phê bên cạnh cho thấy xã hội Hàn Quốc xem giấc ngủ là thứ cần cắt giảm. Cần thay đổi tư duy coi nhẹ giấc ngủ này.”

Kết luận

Mất ngủ không chỉ là vấn đề cá nhân mà phản ánh cấu trúc xã hội và công sở tại Hàn Quốc. Sự bùng nổ của “sleeponomics” cho thấy nhu cầu cấp bách về giấc ngủ, nhưng cũng là lời cảnh báo về lối sống thiếu lành mạnh. Để cải thiện, cần thay đổi văn hóa làm việc, giảm áp lực công sở, và khuyến khích lối sống coi trọng giấc ngủ. Nếu không, thị trường sleeponomics sẽ tiếp tục phình to, còn sức khỏe và hạnh phúc của người dân sẽ ngày càng bị đe dọa.