Hàn Quốc đối mặt thế lưỡng nan: “Đứng về phía Mỹ hay đối đầu với Trung Quốc?”

Trước thềm cuộc đàm phán thương mại cấp cao với Hoa Kỳ, Hàn Quốc đang đối diện với một bài toán ngoại giao phức tạp: liệu có nên tham gia vào các lệnh trừng phạt thương mại do Mỹ dẫn đầu nhằm vào Trung Quốc, đối tác thương mại hàng đầu của mình. Vào ngày 24/4, tại Washington D.C., Hàn Quốc và Hoa Kỳ sẽ tổ chức phiên đối thoại thương mại định dạng "2+2", với sự tham gia của Phó Thủ tướng Hàn Quốc Choi Sang-mok và Bộ trưởng Thương mại Ahn Duk-geun. Phía Mỹ có Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và đại diện USTR Jamieson Greer. Một trong những nội dung được dự đoán sẽ đưa ra bàn đàm phán là khả năng Hàn Quốc tham gia các biện pháp trừng phạt thương mại đối với Trung Quốc.

Trung Quốc đã lập tức đưa ra phản ứng cứng rắn, cảnh báo sẽ đáp trả bất kỳ quốc gia nào thỏa thuận với Mỹ gây tổn hại đến lợi ích của Trung Quốc. Bộ Thương mại Trung Quốc khẳng định sẽ “phản công tương xứng nếu lợi ích quốc gia bị xâm phạm.” Diễn biến này khiến nhiều người lo ngại khả năng tái hiện tình huống như trong vụ THAAD năm 2017, khi Trung Quốc áp đặt các biện pháp trả đũa kinh tế toàn diện đối với Hàn Quốc.

Theo số liệu năm 2024, Trung Quốc và Mỹ lần lượt chiếm tỷ trọng 19,5% và 18,7% trong tổng giá trị xuất khẩu của Hàn Quốc, biến hai quốc gia này thành đối tác thương mại số 1 và 2 của Seoul. Trong khi Hàn Quốc có thế mạnh về công nghệ cao như bán dẫn, pin, và công nghiệp đóng tàu, thì nhiều nguyên liệu quan trọng (như than chì, lithium, đất hiếm) vẫn phụ thuộc gần như hoàn toàn vào chuỗi cung ứng từ Trung Quốc. Ngoài ra, trong bối cảnh Mỹ đẩy mạnh chính sách bảo hộ thương mại, bao gồm việc áp thuế cao đối với sản phẩm nước ngoài nhằm ưu tiên sản xuất nội địa, Hàn Quốc cũng chịu ảnh hưởng rõ rệt. Xuất khẩu sang Mỹ trong 20 ngày đầu tháng 4 đã giảm tới 14,3% so với cùng kỳ năm trước.

Các chuyên gia kinh tế nhận định Hàn Quốc không thể áp dụng chiến lược “tách Trung Quốc” hay “ngả hẳn về Mỹ” một cách đơn phương. Ông Park Yong-jung, chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Hyundai, nhấn mạnh: “Tất cả ngành công nghiệp trọng điểm của Hàn Quốc như bán dẫn, ô tô, pin, và thép đều phụ thuộc nhiều vào cả hai thị trường. Việc nghiêng về một phía sẽ tạo ra rủi ro kinh tế lớn.” Do đó, chiến lược ngoại giao cân bằng tiếp tục được khuyến nghị là hướng đi khả thi nhất trong giai đoạn nhạy cảm này.