Tổng thống Hàn Quốc yêu cầu xử lý nghiêm vụ rải truyền đơn: Tín hiệu hòa dịu hay siết chặt tự do?

Bất chấp lời kêu gọi kiềm chế từ chính phủ, các tổ chức dân sự tại Hàn Quốc vẫn tiếp tục rải truyền đơn chống Bình Nhưỡng. Trước tình hình này, Tổng thống Yoon Suk-yeol đã yêu cầu xử lý nghiêm khắc các hành vi vi phạm, xem đây như thông điệp cứng rắn đối nội – đồng thời là cử chỉ hòa giải gửi tới miền Bắc.

Tổng thống Lee ra tay cứng rắn vụ rải truyền đơn sang Triều Tiên: Hồi sinh luật cấm từng bị xử vi hiến?

Bất chấp lời kêu gọi kiềm chế từ chính phủ chỉ vài ngày trước, một tổ chức dân sự Hàn Quốc vẫn lén lút thả truyền đơn chống Bình Nhưỡng từ đảo Ganghwa vào rạng sáng 14/6. Thông tin vừa lộ ra, Tổng thống Lee Jae-myung lập tức yêu cầu toàn bộ các bộ ngành liên quan nhanh chóng lên phương án ngăn chặn và xử lý.

Theo giới quan sát, động thái này nằm trong chuỗi bước đi chủ động làm dịu căng thẳng liên Triều mà ông Lee theo đuổi ngay từ tuần đầu nhậm chức. Trước đó chỉ ba ngày, ông cũng đã bất ngờ ra lệnh ngừng toàn bộ loa tuyên truyền sát biên giới – một dấu hiệu rõ rệt của chủ trương “tháo ngòi căng thẳng” trên bán đảo.

Chính phủ siết chặt, các nhóm đào tẩu nổi giận: Tự do ngôn luận bị chà đạp?

Phát ngôn viên Phủ Tổng thống – bà Kang Yoo-jung tuyên bố: “Chính phủ đã nhiều lần cảnh báo về hành vi rải truyền đơn. Việc cố tình vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm”. Bộ Thống nhất sẽ triệu tập cuộc họp liên bộ vào ngày 16/6 để xây dựng phương án tổng lực.

Tuy nhiên, mâu thuẫn lập tức bùng nổ từ các nhóm người đào tẩu Triều Tiên – những tổ chức đứng sau nhiều chiến dịch truyền đơn suốt thời gian qua. Họ phản ứng gay gắt, cho rằng chính phủ đang chà đạp lên quyền tự do biểu đạt đã được Hiến pháp bảo hộ.

Không phải không có lý: Luật cấm truyền đơn từng được ban hành vào năm 2020 dưới thời Tổng thống Moon Jae-in, sau khi Bình Nhưỡng công khai yêu cầu “lập tức dập tắt các hành vi thù địch”. Nhưng đến tháng 9/2023, Tòa án Hiến pháp tuyên bố luật này vi hiến – với lý do “hạn chế nghiêm trọng quyền tự do biểu đạt” và “vi phạm nguyên tắc cấm lạm dụng quyền lực”.

Giờ đây, chính quyền Lee Jae-myung không khôi phục luật cũ, mà chuyển sang dùng các đạo luật khác để xử phạt “vòng vo”: từ Luật quản lý an toàn hàng không, Luật phòng chống thảm họa, đến Luật quản lý khí gas cao áp.

Phản ứng hai chiều: Truyền đơn là ‘chìa khóa tiếp cận’ hay ‘ngòi nổ chiến tranh’?

Vấn đề rải truyền đơn từ lâu đã chia rẽ mạnh mẽ dư luận Hàn Quốc. Một bên cho rằng đây là “phương tiện tiếp cận thông tin hiệu quả” giúp người dân Triều Tiên nhìn thấy sự thật sau bức màn tuyên truyền. Bên kia cảnh báo: nội dung nhắm vào gia tộc họ Kim, cáo buộc vi phạm nhân quyền, hay chỉ trích chế độ có thể châm ngòi cho các động thái quân sự nguy hiểm, nhất là với cư dân vùng biên.

Khi chính phủ Moon ban hành luật cấm năm 2020, hàng loạt tổ chức quốc tế – từ Mỹ, Anh đến Liên Hợp Quốc – đã lên tiếng chỉ trích. Bởi với họ, việc truyền đơn không chỉ là vấn đề nội bộ, mà còn chạm đến nguyên tắc phổ quát: “Tự do nói ra điều đúng là quyền, không phải ân huệ”.

Chính sách đối thoại kiểu Lee Jae-myung: Thực dụng hơn, cân não hơn

Tổng thống Lee không giấu quyết tâm theo đuổi đường lối hòa dịu – nhưng trong khuôn khổ kiểm soát chặt an ninh. Phát biểu với báo giới ngày 15/6, một cố vấn cấp cao tiết lộ: “Chúng tôi đang nỗ lực tránh căng thẳng, nhưng mọi bước đi đều được cân đo kỹ lưỡng để không ảnh hưởng tiêu cực tới thế trận phòng thủ.”

Bên cạnh việc ngừng loa tuyên truyền và ngăn truyền đơn, nhiều khả năng ông Lee sẽ cân nhắc khôi phục Thỏa thuận quân sự 9·19 – vốn bị Bình Nhưỡng đơn phương phá bỏ. Đây được xem là một “đường dây an toàn” còn sót lại giữa hai miền.

Hòa bình vì kinh tế – hay chỉ là tái hiện chiến lược cũ?

So với người tiền nhiệm Moon Jae-in – người từng theo đuổi "hòa bình vì hòa bình", chính quyền Lee Jae-myung được đánh giá là thực dụng hơn. Một quan chức trong đảng cho biết: “Với Tổng thống Lee, hòa bình không phải đích đến, mà là công cụ để đảm bảo ổn định kinh tế và quản lý rủi ro quân sự.”

Thông điệp ấy cũng được thể hiện rõ trong phát biểu kỷ niệm 25 năm Tuyên bố chung 15/6: “Chúng ta phải ngừng các hành động thù địch, mở lại đối thoại, phục hồi hệ thống kiểm soát khủng hoảng và biến rủi ro thành lợi thế phát triển cho cả hai miền.”