Tổng thống Hàn Quốc: nghề nguy hiểm

 Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol hiện đang phải đối mặt với việc bị luận tội sau khi ông bất ngờ tuyên bố thiết quân luật, khiến cả đất nước bàng hoàng.

 Ông Yoon Suk-yeol không phải là tổng thống Hàn Quốc đầu tiên chứng kiến sự nghiệp chính trị của mình lao tới bờ vực.

 Sau đây là bản tóm tắt về các đời tổng thống Hàn Quốc và số phận chìm nổi của họ.

Tổng thống Park Geun-Hye: bị luận tội, ngồi tù
 

 Tháng 12/2016, bà Park Geun-hye, Tổng thống Hàn Quốc từ năm 2013, bị Quốc hội luận tội sau một quyết định do Tòa án Hiến pháp đưa ra tháng 3/2017.

 Kết quả là bà bị truy tố và sau đó phải ngồi tù.

 Là con gái của cựu độc tài Park Chung-hee, bà là nữ tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc và tự coi mình là liêm khiết.

 Nhưng bà bị cáo buộc đã nhận hoặc vòi hàng chục triệu đô la từ các tập đoàn, bao gồm Samsung.

 Các cáo buộc bổ sung bao gồm chia sẻ tài liệu mật, đưa các nghệ sĩ chỉ trích bà vào một "danh sách đen" và cho thôi việc các quan chức phản đối bà.

 Bà Park bị kết án tù 20 năm vào năm 2021 và bị phạt rất nặng.

 Nhưng cuối năm đó, bà được người kế nhiệm là Tổng thống Moon Jae-in ân xá.

 Ông Yoon, tổng thống hiện tại, lúc bấy giờ là công tố viên ở Seoul và đã đóng vai trò quan trọng trong việc bãi nhiệm và giam giữ bà Park.

Cựu Tổng thống Lee Myung-bak: 15 năm tù

 Nắm quyền từ năm 2008 tới 2013, người tiền nhiệm bảo thủ của bà Park là ông Lee Myung-bak đã bị tuyên 15 năm tù giam vào tháng 10/2018 về tội tham nhũng.

 Đáng chú ý, ông bị kết tội nhận hối lộ từ Samsung để đổi lấy sự ưu ái dành cho chủ tịch tập đoàn khi đó, Lee Kun-hee, người từng bị kết tội trốn thuế.

 Cựu tổng thống này được Tổng thống Yoon ân xá tháng 12/2022.

Cựu Tổng thống Roh Moo-hyun: tự tử
 

 Ông Roh Moo-hyun làm tổng thống Hàn Quốc từ năm 2003 tới 2008 và là một người ủng hộ mạnh mẽ việc xích lại gần với Triều Tiên. Cựu Tổng thống Roh Moo-hyun, người theo đường lối tự do, đã tự tử bằng cách nhảy xuống vách đá vào tháng 5/2009.

 Ông đã trở thành mục tiêu của một cuộc điều tra khoản tiền một triệu đô la mà một nhà sản xuất giày giàu có trả cho vợ ông và năm triệu đô la trả cho chồng của một trong các cháu gái của ông.

Nhà độc tài Chun Doo-hwan: thảm sát và tù tội
 

 Nhà lãnh đạo quân sự Chun Doo-hwan, được biết đến với biệt danh "Đồ tể Gwangju" vì đã ra lệnh cho quân đội đàn áp một cuộc nổi dậy ở thành phố miền tây nam Gwangju, đã đồng ý từ chức vào năm 1987 trước áp lực từ các cuộc biểu tình quy mô lớn.

 Ông chuyển giao quyền lực cho người được ông bảo trợ, Roh Tae-woo.

 Roh và Chun đã thân thiết trong nhiều thập kỷ, lần đầu gặp nhau khi là bạn cùng lớp tại học viện quân sự trong Chiến tranh Triều Tiên.

 Năm 1996, cả hai bị kết án phản quốc liên quan đến cuộc đảo chính năm 1979 vốn đưa Chun lên nắm quyền, cuộc nổi dậy Gwangju năm 1980, các hành vi tham nhũng và các tội danh khác.

 Roh bị tuyên án 22,5 năm tù, sau đó giảm còn 17 năm, trong khi Chun bị kết án tử hình, sau đó giảm xuống tù chung thân.

 Cả hai được ân xá vào năm 1998 và chỉ phải ngồi tù hai năm.

Nhà độc tài Park Chung-hee: bị ám sát

 Tổng thống Park Chung-hee bị chính người đứng đầu cơ quan tình báo của mình ám sát tháng 10/1979 trong một bữa tối riêng tư.

 Các sự kiện xảy ra vào đêm đó từ lâu đã là một chủ đề gây tranh cãi nảy lửa ở Hàn Quốc, đặc biệt về việc có phải vụ ám sát được lên kế hoạch từ trước hay không.

 Chun Doo-hwan và Roh Tae-woo khi đó là các tướng lĩnh quân đội và đã lợi dụng tình trạng rối ren chính trị để thực hiện một cuộc đảo chính vào tháng 12/1979.

Yun Po-sun: bị lật đổ trong cuộc đảo chính

 Tổng thống Yun Po-sun bị lật đổ năm 1961 trong một cuộc đảo chính do sĩ quan quân đội Park Chung-hee lãnh đạo.

 Ông Park vẫn để ông Yun giữ ghế nhưng đã giành quyền kiểm soát chính phủ, rồi thay thế ông Yun sau khi giành chiến thắng trong một cuộc bầu cử năm 1963.

Syngman Rhee: tổng thống lưu vong đầu tiên
 

 Tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc, Syngman Rhee, trúng cử năm 1948, bị buộc phải từ chức bởi một cuộc nổi dậy do sinh viên lãnh đạo vào năm 1960, sau khi nỗ lực kéo dài nhiệm kỳ của mình qua các cuộc bầu cử gian lận.

 Ông Rhee bị buộc phải lưu vong ở Hawaii, nơi ông qua đời năm 1965.