Sự thật về “mưa kỷ lục” ở Hampyeong: Không phải mạnh nhất lịch sử, từng có nhiều trận lớn hơn

Ngày 3/8 vừa qua, huyện Hampyeong (tỉnh Jeollanam-do, Hàn Quốc) hứng chịu một trận mưa xối xả. Trạm quan trắc tự động (AWS) của Cơ quan Khí tượng Hàn Quốc tại đây bị hỏng giữa chừng, khiến dữ liệu bị gián đoạn. Sau khi khắc phục, cơ quan chức năng thu thập được số liệu cho thấy lượng mưa đạt 147,5 mm trong một giờ – cao hơn mức 146 mm/giờ từng ghi nhận tại đảo Eocheong (Gunsan) vào tháng 7/2023.

Nhiều cơ quan truyền thông lập tức gọi đây là “trận mưa mạnh nhất lịch sử”. Tuy nhiên, dữ liệu khí tượng cho thấy đã từng có những trận mưa còn lớn hơn.

Những trận mưa dữ dội hơn từng xảy ra

Busan, tháng 8/2002: Quận Yeongdo hứng 162 mm mưa/giờ, nguyên nhân do các khối mây mưa từ phía tây nam liên tục tràn vào, kết hợp địa hình núi sát biển. Mưa lớn kéo dài nhiều ngày ở khu vực Nam bộ khiến một số làng ven sông Nakdong bị ngập, xảy ra sạt lở nghiêm trọng.

Gurye (Jeollanam-do), năm 1998: Trận “mưa đột kích Jirisan” đêm 31/7 – rạng sáng 1/8 đổ xuống 151,5 mm/giờ, kèm tổng lượng mưa hơn 460 mm/ngày. Nước lũ từ núi đổ xuống bất ngờ cuốn trôi lều trại, gây thương vong cho du khách cắm trại.

Vùng núi Jeju, tháng 10/2016: Khi bão Chaba đổ bộ, lượng mưa đạt 173,5 mm/giờ, vượt xa kỷ lục vừa được truyền thông gán cho Hampyeong.

Theo dữ liệu 30 năm qua mà KBS tổng hợp, ít nhất đã có ba lần mưa lớn hơn trận Hampyeong, chưa kể nếu mở rộng thời gian nghiên cứu, nhiều kỷ lục khác có thể được tìm thấy.

Vì sao Hampyeong vẫn được gọi là “mưa kỷ lục”?

Vấn đề nằm ở cách quản lý dữ liệu quan trắc khí tượng. Hệ thống đo mưa tại Hàn Quốc chia thành hai loại:

• Quan trắc cho mục đích thống kê khí hậu – duy trì tối thiểu 30 năm tại một điểm cố định, phục vụ tính giá trị trung bình và kỷ lục khí hậu.
• Quan trắc phục vụ phòng chống thiên tai – đặt tại nhiều vị trí để theo dõi thời tiết tức thời, hỗ trợ cảnh báo mưa lớn nhưng không được tính vào thống kê kỷ lục khí hậu.

Các số liệu ở Hampyeong, Eocheong, Yeongdo hay Gurye đều thuộc nhóm thứ hai. Do không có bảng xếp hạng chính thức cho loại dữ liệu này, khi thông tin tới báo chí, cơ quan khí tượng thường nhấn mạnh rằng “không thể dùng để so sánh thứ hạng”. Tuy nhiên, một số phương tiện truyền thông vẫn gắn nhãn “mưa mạnh nhất lịch sử”, gây hiểu lầm.

Giới chuyên môn nhận định, để tránh thông tin sai lệch, Cơ quan Khí tượng Hàn Quốc nên tiến hành tổng hợp và phân loại dữ liệu quan trắc phục vụ phòng chống thiên tai, đảm bảo truyền tải thông tin chính xác đến công chúng.

Theo KBS - Biên tập Kim Chi Nha