Người Việt chiếm 8.5% trong các vụ án hình sự tại Hàn Quốc đối với nhóm tội phạm nước ngoài, đứng thứ 2 chỉ sau Trung Quốc

Hàn Quốc tăng mạnh lệnh khám xét, lệnh bắt giảm tỉ lệ phê chuẩn. Người Việt đứng thứ hai trong nhóm bị cáo nước ngoài

 Số liệu mới nhất từ Tòa án Tối cao Hàn Quốc cho thấy một bức tranh trái chiều: cơ quan điều tra xin nhiều lệnh hơn, nhưng tỉ lệ được tòa chấp thuận đối với lệnh bắt tiếp tục giảm. 

 Cộng đồng người Việt tại Hàn nằm trong nhóm số bị cáo là người nước ngoài gia tăng mạnh, trong đó người Việt đứng thứ hai sau công dân Trung Quốc.

 Theo Niên giám Tư pháp vừa công bố, năm 2024 có 27.948 đơn xin lệnh bắt được nộp lên tòa, tăng 6.4 phần trăm so với năm trước. Tòa chấp thuận 21.488 trường hợp, tương đương 76.9 phần trăm, đánh dấu năm thứ tư liên tiếp tỉ lệ cấp lệnh bắt đi xuống so với mức 82 phần trăm của giai đoạn 2020 đến 2021. 

 Trái lại, lệnh khám xét tăng vọt. Năm 2024 có 535.576 đơn xin khám xét, tăng 17.2 phần trăm trong một năm và duy trì tỉ lệ phê chuẩn cao 91.2 phần trăm, gần sát xu hướng nhiều năm qua. Từ mức 316.611 đơn vào năm 2020, số yêu cầu khám xét đã leo lên hơn 530 nghìn vào năm 2024. 

 Bối cảnh lịch sử gần đây cho thấy đà tăng này không phải đột biến. Một năm trước, số lệnh khám xét nộp lên tòa đã tăng 15.2 phần trăm và tỉ lệ phê chuẩn quanh 90 phần trăm, đồng thời dấy lên tranh luận về việc có nên siết chặt thẩm tra trước khi cấp lệnh. Nhiều đề xuất cải cách, như tiền thẩm tra đối với lệnh khám xét, từng được nêu nhưng gặp phản ứng trái chiều từ phía cơ quan điều tra. 

 Sự dịch chuyển từ biện pháp tước tự do sang biện pháp thu thập chứng cứ được lý giải bởi hai yếu tố. Thứ nhất, tòa án duy trì chuẩn mực chặt chẽ hơn khi cấp lệnh bắt, đặc biệt sau khi phổ biến thủ tục thẩm vấn bị can trước khi quyết định. Thứ hai, cơ quan điều tra ngày càng dựa vào dữ liệu số và tài liệu điện tử, khiến lệnh khám xét trở thành công cụ chủ đạo trong giai đoạn đầu của vụ án. Các thống kê nội bộ về tỉ lệ trả lại hoặc yêu cầu bổ sung đối với đề nghị lệnh của cảnh sát cũng tăng, buộc hồ sơ phải chuẩn hơn trước khi xin lệnh bắt. 

 Về cơ cấu án hình sự, các tội lừa đảo và hành vi gian dối chiếm tỉ lệ lớn, phù hợp với xu hướng gia tăng tội phạm liên quan giao dịch trực tuyến và tài chính. 

 Đáng chú ý với cộng đồng quốc tế, số bị cáo là người nước ngoài trong các vụ án hình sự tăng lên 6.832 người, chiếm 2.7 phần trăm, trong đó công dân Trung Quốc chiếm 61.9 phần trăm, người Việt Nam chiếm 8.5 phần trăm. 

 Người Trung Quốc : 6,832 người

 Người Việt Nam : 540 người

Thời gian xử lý án có cải thiện cục bộ. Ở cấp sơ thẩm, vụ án thuộc hội đồng xét xử rút ngắn thời gian, trong khi vụ án đơn thẩm không giam lại kéo dài hơn đôi chút. Số vụ vượt quá hai năm đã giảm ở cả ba cấp tòa, cho thấy áp lực tồn đọng được giải tỏa phần nào. 

Điều gì đáng quan tâm với người Việt tại Hàn Quốc

Thứ nhất, xu hướng siết lệnh bắt đồng nghĩa vai trò của luật sư ngay từ giai đoạn đầu càng quan trọng. Việc tham dự thẩm vấn trước khi cấp lệnh bắt có thể tác động trực tiếp đến khả năng tại ngoại trong quá trình điều tra. 

 Thứ hai, với tỉ lệ cấp lệnh khám xét cao, cần hiểu rõ quyền và nghĩa vụ khi bị khám xét nơi ở, nơi làm việc hoặc thiết bị điện tử, bao gồm quyền yêu cầu ghi nhận phạm vi lệnh và niêm phong dữ liệu ngoài phạm vi. 

 Thứ ba, nếu là lao động nước ngoài, nên giữ hồ sơ cư trú, hợp đồng lao động và thông tin liên hệ luật sư ở trạng thái sẵn sàng để chủ động khi cần hỗ trợ pháp lý.

Chính sách hiện tại có xu hướng minh bạch hơn
 

 Các tổ chức xã hội dân sự tại Hàn Quốc nhiều lần kêu gọi nâng chuẩn thẩm tra lệnh khám xét để tránh lạm dụng, đề xuất cơ chế xem xét trước rộng rãi hơn hoặc tăng minh bạch về số liệu hủy, sửa lệnh. Tranh luận này sẽ còn tiếp diễn khi khối lượng điều tra số tiếp tục phình to. 

 Người đọc cần lưu ý đây là thống kê tư pháp ở cấp tòa, phản ánh giai đoạn tòa án tiếp nhận và xử lý đề nghị lệnh cùng các vụ án đã khởi tố. Con số về tội phạm của cảnh sát hay viện kiểm sát có thể khác do khác mốc thời gian và tiêu chí thống kê. Thông lệ quốc tế cũng cho thấy dữ liệu hình sự thường cập nhật trễ một nhịp so với năm báo cáo. 

 Tóm lại, năm qua Hàn Quốc chứng kiến số lệnh khám xét tiếp tục lập đỉnh mới, trong khi lệnh bắt được cấp giảm tỉ lệ. Cộng đồng người Việt nên chú ý hai điểm: hiểu quyền khi tiếp xúc tố tụng và chuẩn bị kênh hỗ trợ pháp lý sớm. Diễn biến này không chỉ là thay đổi kỹ thuật tố tụng mà còn là tín hiệu về cách hệ thống tư pháp cân bằng giữa quyền con người và nhu cầu điều tra trong kỷ nguyên dữ liệu lớn.

* Nguồn :

https://n.news.naver.com/article/023/0003931290?sid=102