Kim chi nha

Luật Phong bì Vàng: Vì sao Hàn Quốc cần đến “bản phản tỉnh từ những cái chết lặp lại”?

M
theannieverse2704
2025.09.02 Thích 0 Lượt xem 1394 Bình luận 0

[Góc nhìn] Luật “Phong bì Vàng” – Bản phản tỉnh từ những cái chết lặp lại của lao động

 

Sáng ngày 18, tại Nhà máy Nhiệt điện Taean (huyện Taean, tỉnh Chungnam) đã diễn ra lễ truy điệu trang nghiêm cho anh Kim Chung-hyeon, lao động hợp đồng phụ (tái thầu), không chính quy, đã tử vong trong khi làm việc. Sau lễ truy điệu, Ủy ban đối sách về tai nạn lao động của anh Kim cùng gia quyến đã tổ chức diễu hành đến Văn phòng Dự án Taean của Công ty KEPCO KPS, nơi anh từng làm việc.

Anh Kim Chung-hyeon qua đời vào khoảng 14 giờ 30 phút ngày 2/9, sau khi bị kẹt trong một máy công cụ trong lúc làm việc tại xưởng cơ khí của Nhà máy Nhiệt điện Taean, thuộc Công ty KEPCO KPS.

(Ảnh: Yonhap News)

 

“Không thích thì nghỉ đi.”
Câu nói ngắn gọn, lạnh lùng này từng xuất hiện trên tấm bích chương trong khuôn viên trường đại học Hàn Quốc những năm 2000, khi sinh viên bắt đầu biết đến thực trạng khắc nghiệt của lao động vệ sinh tại trường.

Điểm chung khi ấy chính là xu hướng thuê ngoài (outsourcing). Người lao động qua một đêm bỗng trở thành nhân viên của công ty khác, mất đi tính ổn định, rơi vào cảnh việc làm phi chính quy. Tiền lương giảm mạnh, thâm niên không còn giá trị. Mức lương bị ép xuống gần bằng mức tối thiểu vốn đã rất thấp lúc đó, lại còn bị cắt xén thêm dưới danh nghĩa “phí quản lý”.

Khối lượng công việc cũng tăng gấp đôi: tòa nhà từng có 10 người phụ trách nay chỉ còn 5. Người lao động kêu than, nhưng câu trả lời từ nhà trường luôn là: “Đó là việc của công ty thầu ngoài.”

 

Những năm tháng cùng cực của lao động vệ sinh

 

Khoảng năm 2010, tình cảnh của những lao động này rơi xuống mức tồi tệ nhất. Khi đó, mức lương khởi điểm của cử nhân đại học dao động từ 1,8 – 3,6 triệu won/năm. Thế nhưng, lao động vệ sinh chỉ nhận chưa đến 10 triệu won/năm, tức chưa đầy 1 triệu won/tháng (khoảng hơn 80.000 won).

Đòi hỏi tăng lương, họ nhận về sự im lặng. Xin chỉ tăng vài trăm won tiền ăn, họ vẫn bị phớt lờ. Không đủ tiền ăn tại căn-tin, họ phải mang cơm hộp, lặng lẽ dùng bữa trong kho chứa dụng cụ vệ sinh, thậm chí cả trong nhà vệ sinh. Không hề có không gian nghỉ ngơi tối thiểu.

 

Bị dồn đến bước đường đấu tranh

 

Khi mọi cánh cửa khép lại, người lao động chỉ còn cách dựa vào công đoàn. Nhưng chỉ cần manh nha thành lập công đoàn hoặc có ý định gia nhập, ngay lập tức họ bị chấm dứt hợp đồng.

Không còn lựa chọn, họ tổ chức đình công, xuống đường, mặc dù nhiều người cả đời chưa từng tham gia biểu tình. Không phải vì công việc quá nặng nhọc, mà bởi nỗi nhục bị coi thường: “Làm nghề đó thì đừng đòi hỏi.” Song, đấu tranh không hề dễ dàng. Nhà trường coi đình công là bất hợp pháp, giảng viên chỉ trích ngay trên giảng đường, sinh viên cũng hùa theo bằng những lời vô cảm: “Không thích thì nghỉ đi, học giỏi rồi tìm việc khác.”

Ngoài cổng trường, tình hình còn tàn khốc hơn. “Nguy hiểm được thầu phụ nhận” trở thành cụm từ ám ảnh xã hội Hàn Quốc. Tin tức liên tục lặp đi lặp lại: “Nạn nhân là nhân viên của công ty thầu phụ.”

 

Gánh nặng đòi bồi thường – Án tử treo trên đầu công nhân

 

Khi công nhân đấu tranh, doanh nghiệp liền huy động luật sư để biến đình công thành “bất hợp pháp” và kiện đòi thiệt hại hàng trăm tỷ won. Không ít lao động rơi vào bế tắc, chọn cái chết. Thậm chí, có công ty còn kiện 5 công nhân, đòi bồi thường tới 470 tỷ won như lời cảnh cáo với những người khác: “Đừng manh động.”

Trong một cuộc phỏng vấn, một công nhân nghẹn ngào: “Tôi làm thợ hàn 20 năm ở xưởng đóng tàu, lương 2,5 triệu won/tháng. Người ta chỉ khuyên: học giỏi đi để có việc tốt hơn.”

 

“Phong bì vàng” ra đời – Bản phản tỉnh từ những cái chết

 

Trong bối cảnh đó, ai đó đã gửi một phong bì vàng chứa 47.000 won (tượng trưng cho 47 tỷ won tiền bồi thường) đến một tòa soạn, kèm theo thông điệp phản đối. Từ đó, khái niệm Luật Phong bì Vàng (Yellow Envelope Law) xuất hiện.

Luật này nhằm chấm dứt bi kịch:

  • Cấm tuyệt đối việc doanh nghiệp lạm dụng quyền kiện đòi bồi thường để dập tắt đình công.
  • Mở rộng khái niệm “người sử dụng lao động”, buộc cả công ty mẹ (nguyên thầu) phải ngồi vào bàn đối thoại khi có tranh chấp.

Điều đó có nghĩa, công nhân thầu phụ cũng được quyền thương lượng trực tiếp với chủ thầu chính.

 

Quyền được nói về sự an toàn – Sao lại là điều “quá đáng”?

 

Có ý kiến cho rằng, khi công nhân thầu phụ có thêm quyền, hiện trường sẽ hỗn loạn. Nhưng thực tế, trước khi có quyền, hiện trường đã hỗn loạn bởi những cái chết không người chịu trách nhiệm. Nếu lo sợ chi phí, vậy có nghĩa là đang chấp nhận để một số người tiếp tục chết? Nếu lo ngại thương lượng phức tạp, thì chính mô hình thuê hàng trăm nhà thầu phụ mới là gốc rễ vấn đề.

 

Luật Phong bì Vàng không phải đặc quyền, mà là nhân quyền

 

Người lao động không hề muốn đình công. Họ chỉ mong đi làm, nhận lương, trở về nhà an toàn, sống một cuộc đời giản dị và có thể nuôi gia đình trong danh dự. Đình công chỉ là lựa chọn cuối cùng khi tất cả các cánh cửa đã đóng lại.

Luật Phong bì Vàng vì thế không phải sự “ban ơn”, mà là bản phản tỉnh của cả xã hội trước những cái chết oan uổng. Nếu quyền thương lượng vẫn chỉ là đặc quyền của lao động chính thức, thì thông điệp cuối cùng mà xã hội để lại sẽ chỉ là: “Học giỏi để không phải làm công nhân thầu phụ.”

Và đó sẽ không còn là một xã hội công bằng.

 

Theo Pressian

Bình luận 0

/upload/52968136c34d47978b3a9ffa270da2cd.webp

Tin tức

Chấm dứt vòng luẩn quẩn tai nạn lao động: Tìm giải pháp cùng phát triển –Thực trạng tại công trường

M
theannieverse2704
Lượt xem 807
Thích 0
2025.08.21 21:14
Chấm dứt vòng luẩn quẩn tai nạn lao động: Tìm giải pháp cùng phát triển –Thực trạng tại công trường

Nghi ngờ ngạt khí trong bồn chứa tại nhà máy bê tông ở Suncheon, 3 công nhân bị thương nặng

M
theannieverse2704
Lượt xem 1478
Thích 0
2025.08.21 20:56
Nghi ngờ ngạt khí trong bồn chứa tại nhà máy bê tông ở Suncheon, 3 công nhân bị thương nặng

Người nước ngoài muốn mua nhà ở Hàn Quốc phải xin phép, bắt buộc ở thật 2 năm tại Seoul và vùng thủ đô

M
theannieverse2704
Lượt xem 923
Thích 0
2025.08.21 20:46
Người nước ngoài muốn mua nhà ở Hàn Quốc phải xin phép, bắt buộc ở thật 2 năm tại Seoul và vùng thủ đô

Mở ra không gian giao lưu giữa lao động thời vụ nước ngoài và nông dân địa phương tại Muan

M
theannieverse2704
Lượt xem 1292
Thích 0
2025.08.21 12:36
Mở ra không gian giao lưu giữa lao động thời vụ nước ngoài và nông dân địa phương tại Muan

Tai nạn lao động nghiêm trọng tại nhà máy thức ăn chăn nuôi ở Naju: 2 công nhân bị ngạt khí, 1 người nguy kịch

M
theannieverse2704
Lượt xem 985
Thích 0
2025.08.21 12:33
Tai nạn lao động nghiêm trọng tại nhà máy thức ăn chăn nuôi ở Naju: 2 công nhân bị ngạt khí, 1 người nguy kịch

Đại học Woosuk tổ chức “Lễ hội Văn hóa Gắn kết” lần thứ 2 tại Jincheon với lao động nhập cư

M
theannieverse2704
Lượt xem 1012
Thích 0
2025.08.21 12:23
Đại học Woosuk tổ chức “Lễ hội Văn hóa Gắn kết” lần thứ 2 tại Jincheon với lao động nhập cư

Tăng cường văn hóa an toàn: Thành phố Pyeongtaek tiến hành kiểm tra an toàn lao động đồng loạt

M
theannieverse2704
Lượt xem 866
Thích 0
2025.08.21 12:21
Tăng cường văn hóa an toàn: Thành phố Pyeongtaek tiến hành kiểm tra an toàn lao động đồng loạt

Sốc: Lộ clip giáo viên tát học sinh liên tiếp trong lớp học ở Yeosu, Hàn Quốc

M
theannieverse2704
Lượt xem 937
Thích 0
2025.08.21 12:17
Sốc: Lộ clip giáo viên tát học sinh liên tiếp trong lớp học ở Yeosu, Hàn Quốc

Gây phẫn nộ: Người đàn ông thản nhiên tiểu tiện từ sân thượng officetel xuống đường đông người qua lại

M
theannieverse2704
Lượt xem 996
Thích 0
2025.08.21 12:15
Gây phẫn nộ: Người đàn ông thản nhiên tiểu tiện từ sân thượng officetel xuống đường đông người qua lại

Tranh cãi về việc cắt giảm biên chế giáo viên do tỷ lệ sinh giảm tại Hàn Quốc

M
theannieverse2704
Lượt xem 932
Thích 0
2025.08.21 12:08
Tranh cãi về việc cắt giảm biên chế giáo viên do tỷ lệ sinh giảm tại Hàn Quốc

Sau thảm kịch Itaewon: Lính cứu hỏa qua đời vì trầm cảm, gia đình nạn nhân gửi lời tưởng niệm

M
theannieverse2704
Lượt xem 1353
Thích 0
2025.08.20 23:18
Sau thảm kịch Itaewon: Lính cứu hỏa qua đời vì trầm cảm, gia đình nạn nhân gửi lời tưởng niệm

Bác sĩ phẫu thuật làm to ... "của quý" gây tai nạn cắt nhầm, bị tuyên phạt 7 triệu won

M
theannieverse2704
Lượt xem 923
Thích 0
2025.08.20 22:58
Bác sĩ phẫu thuật làm to ... "của quý" gây tai nạn cắt nhầm, bị tuyên phạt 7 triệu won

Lễ 49 ngày tưởng niệm thanh niên lao động Việt tử vong tại Hàn Quốc vì sốc nhiệt và áp bức lao động

M
theannieverse2704
Lượt xem 1993
Thích 0
2025.08.20 22:48
Lễ 49 ngày tưởng niệm thanh niên lao động Việt tử vong tại Hàn Quốc vì sốc nhiệt và áp bức lao động

Người lao động nhập cư và cộng đồng chung tay với ‘Làm chậu cây thân thiện môi trường’

M
theannieverse2704
Lượt xem 1003
Thích 0
2025.08.20 22:43
Người lao động nhập cư và cộng đồng chung tay với ‘Làm chậu cây thân thiện môi trường’

“Nô lệ hiện đại” giữa lòng Hàn Quốc: Thực trạng lao động nhập cư dưới chế độ tuyển dụng

M
theannieverse2704
Lượt xem 1080
Thích 0
2025.08.20 22:31
“Nô lệ hiện đại” giữa lòng Hàn Quốc: Thực trạng lao động nhập cư dưới chế độ tuyển dụng
Viết
19 20 21 22 23