Đầu não lừa đảo ở Trung Quốc, tay sai ở Campuchia và nạn nhân ở khắp Hàn Quốc

Trong suốt hơn 20 năm, Hàn Quốc đã cố gắng ngăn chặn nạn lừa đảo qua điện thoại (voice phishing) một hình thức lừa đảo giả danh cơ quan chức năng để chiếm đoạt tiền người dân. Tuy nhiên, theo điều tra mới nhất của tờ Maeil Business, 94% cuộc gọi lừa đảo tại Hàn đều bắt nguồn từ Trung Quốc, đặc biệt là các khu vực gần Hàn Quốc như Thanh Đảo hay Uy Hải. Ngoài ra, Thái Lan, Việt Nam và Campuchia cũng là điểm nóng mới nổi do chi phí thấp và dễ thao túng cơ quan địa phương. 

Ngày 18/7, Viện Kiểm sát Đông Seoul đã bắt giữ 18 thành viên của một tổ chức voice phishing hoạt động tại Campuchia. Tổ chức này hoạt động theo mô hình doanh nghiệp: từ "tổng chỉ huy" là người nước ngoài đến đội ngũ quản lý, tư vấn viên trong đó có ít nhất 48 người Hàn tham gia. 

Dù nhiều quốc gia là thành viên của Interpol, nhưng truy bắt tội phạm xuyên biên giới vẫn rơi vào ngõ cụt. Truy nã đỏ mức cao nhất của Interpol cũng không bắt buộc nước sở tại phải dẫn độ nghi phạm. 

Một quan chức cảnh sát Hàn Quốc thừa nhận: “Ngay cả khi xác định được nơi ở của nghi phạm, chúng tôi cũng không thể tiếp cận nếu không có sự hợp tác thực chất từ nước đó.” 

Vấn đề nằm ở chỗ với các nước như Trung Quốc hay Campuchia, những kẻ lừa đảo không gây hại cho công dân nước họ nên không bị coi là mối đe dọa trực tiếp. Trong khi đó, Hàn Quốc lại phải chịu hàng ngàn tỷ won thiệt hại mỗi năm. 

Việc hợp tác điều tra, nếu có, thường đi kèm với điều kiện chính trị như trao đổi dẫn độ, thậm chí bị dùng để gây áp lực trong các hồ sơ nhạy cảm. 

Tình trạng thiếu hụt nhân sự chuyên trách cũng khiến Hàn Quốc yếu thế. Hiện không có bất kỳ sĩ quan đặc trách Hàn Quốc nào đóng tại Trung Quốc, dù trước đây từng có 2 người. 

Ảnh minh họa được tạo bởi AI

Lực lượng này đã được điều chuyển sang Philippines và Việt Nam, nơi tình trạng tội phạm người Hàn ở nước ngoài gia tăng. Hệ quả là, trong số hơn 15.000 nghi phạm voice phishing bị bắt trong nửa đầu năm nay, chỉ có 329 người là thuộc cấp cao (tổng chỉ huy, quản lý, điều hành call center) tức chỉ 2,2%. 

Còn lại phần lớn là tầng lớp thấp nhất: nhân viên rút tiền, trả tiền, vận hành tài khoản ngân hàng hoặc thuê người dùng tài khoản ngân hàng để rửa tiền. Một cựu thành viên voice phishing giấu tên tiết lộ: “Bọn tôi được đào tạo theo kiểu quân đội. Ai có năng lực thì được lên chức, được chia tiền nhiều hơn. 

Người giỏi lừa được nhiều sẽ được tin tưởng cho nhiệm vụ ‘call center’ hoặc điều phối nhóm.” Tổ chức hoạt động như công ty thật sự, với hệ thống phân tầng, khen thưởng, và cả hình phạt. 

Điều đáng báo động là khi những kẻ đứng đầu vẫn nhởn nhơ bên ngoài vòng pháp luật, thì người dân Hàn chỉ biết tự bảo vệ mình bằng cảnh giác còn hy vọng vào công lý dường như quá xa vời. 

Như lời một nạn nhân 20 tuổi chia sẻ: “Tôi trình báo rồi nhưng chỉ nghe được rằng thủ phạm ở nước ngoài, không làm gì được. Tiền mất, danh dự cũng tổn thương. Tệ hơn cả là cảm giác chẳng ai có thể giúp mình.” 

Cuộc chiến chống voice phishing tại Hàn Quốc đang bước vào thời kỳ khủng hoảng. Khi kẻ phạm tội có thể điều hành từ xa qua VPN, thuê người nước ngoài làm vỏ bọc, và trốn tránh dẫn độ nhờ kẽ hở ngoại giao.